Osoby zainteresowane kupnem mieszkania na własność często nie mogą zdecydować się, co wybrać, czy mieszkanie w bloku, czy mieszkanie w kamienicy. Przestronny i efektowny lokal z wysokimi sufitami, a do tego w samym centrum miasta to dla wielu wymarzone eM. Czy rzeczywiście mieszkanie w kamienicy to spełnienie marzeń?
Poznań jest jednym z tych miast, którego rynek nieruchomości jest bardzo zróżnicowany. Obok nowoczesnych i zurbanizowanych osiedli mieszkaniowych istnieje także szeroka oferta rynku wtórnego, na której czele stoją historyczne kamienice. Ich architektura nawiązuje do wielu stylów: od secesji do gotyku, renesansu, klasycyzmu czy baroku.
Mieszkania w kamienicach mają swój niepowtarzalny, doprawiony historią klimat. Ich charakterystyczną cechą są wysokie sufity oraz funkcjonalne i okazałe pomieszczenia, które dają nieograniczone możliwości aranżacyjne. Jednak nim zdecydujemy się na zakup mieszkania w kamienicy, warto przeanalizować plusy i minusy takiej inwestycji.
Mieszkanie w sercu miasta
Takie mieszkanie kusi nie tylko monumentalną architekturą i ciekawym wnętrzem, istotna jest również lokalizacja samej nieruchomości. Tego typu budynki budowane były najczęściej w samym centrum miasta, a co za tym idzie, z tak usytuowanego mieszkania wszędzie jest blisko. Czasem dosłownie kilkanaście kroków dzieli nas od ulubionej kawiarni, szybciej dojedziemy też do pracy. Jednak nie należy zapominać, że mieszkanie w takiej lokalizacji ma również swoje wady. Przede wszystkim nieustanny gwar. Przejeżdżające pod oknem samochody lub tramwaje po pewnym czasie mogą stać się bardzo uciążliwe. Jednak to nie wszystko – w czasach, kiedy na jedno mieszkanie przypadają nierzadko dwa samochody, problem parkowania staje się szczególnie znaczący – bardzo często pod kamienicą nie ma wyznaczonych miejsc parkingowych dla danej posesji i trzeba korzystać tzw. strefy płatnego parkowania. Liczba tych miejsc jest ograniczona, a w ostatnich latach w Poznaniu coraz częściej są one likwidowane.
Kamienica do remontu
Nie ma co ukrywać, że większość kamienic to przede wszystkim stare budynki, a znajdujące się w nich mieszkania są w opłakanym stanie. Kupując lokal w podniszczonej kamienicy, trzeba zatem liczyć się z kosztownym remontem. W zależności od stanu mieszkania może być to jedynie zerwanie starej podłogi czy też wyrównanie i pomalowanie ścian. W najgorszym wypadku będziemy narażeni na koszty związane z całkowitą wymianą instalacji, zarówno elektrycznej, jak i wodno-kanalizacyjnej.
To nie jedyny problem. Kolejne uciążliwości mogą pojawić się w momencie wymiany okien i drzwi, czy też remoncie przynależnego do mieszkania balkonu. Sytuację prawną obiektów zabytkowych reguluje Ustawa z dn. 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Jeśli kamienica wpisana jest do Rejestru Zabytków, na przeprowadzenie wszelkich robót budowlanych i konserwatorskich trzeba uzyskać pozwolenie wojewódzkiego konserwatora zabytków, co bez wątpienia wiąże się nie tylko z dodatkowymi kosztami, ale także wizytami w urzędzie.
- Przymierzałam się do kupna mieszkania w uroczej kamienicy tuż przy Rynku Wildeckim. Niestety, sprawa okazała się bardziej skomplikowana. Zdawałam sobie sprawę, że mieszkanie będzie do gruntowego remontu, ale nie sądziłam, że będzie to aż taki zakres – trzeba byłoby bowiem także naprawić nieco osiadły balkon, a to część elewacji, więc sprawa wymagałaby ingerencji konserwatora – mówi Monika Andrzejczak, poznanianka szukająca mieszkania w kamienicy.
- Na początku dobrze jest sprawdzić, czy kamienica jest wpisana do Rejestru Zabytków. Aktualny wykaz obiektów na terenie miasta Poznania znajdziemy w Biuletynie Informacji Publicznej Miasta Poznania – mówi architekt Ewa Angoneze-Grela. – Stając się właścicielem lokalu znajdującego się pod ochroną konserwatorską, automatycznie jesteśmy zobowiązani do utrzymywania nieruchomości w należytym porządku. W umowie sprzedaży, jeżeli stan zabytku tego wymaga, może znaleźć się informacja o obowiązkowym przeprowadzeniu prac konserwatorskich w określonym terminie i według zaleceń konserwatorskich. Mogą one dotyczyć sposobu korzystania z budynku, jego zabezpieczenia i wykonania prac konserwatorskich, ewentualnie dopuszczalnych zmian. Finansowanie tych prac jest zadaniem właściciela. Można ubiegać się o dofinansowanie, jednak musi być ono poparte zgodą konserwatora – uzupełnia architekt.
Przestrzeń do ogrzania
Kiedy myślimy o mieszkaniu w kamienicy, pierwsze, co przychodzi nam do głowy, to oczywiście wysokie sufity. Dzięki nim mieszkania wydają się dużo jaśniejsze i przestronne. Dysponując nawet niewielkim metrażem, wysokie, mające nawet 5 metrów pomieszczenia sprawiają, że mieszkanie wydaje się większe. Niestety, tutaj także ukryte są dodatkowe koszty. Ogrzanie takich pomieszczeń w kamienicy wiąże się z koniecznością ponoszenia znacznie wyższych – w porównaniu do mieszkań o standardowej wysokości – opłat eksploatacyjnych.
Mieszkanie w kamienicy a prawo własności
Wiele kamienic nie ma do końca uregulowanego stanu prawnego i kwestii własnościowych. Bardzo często taki budynek jest we władaniu miasta, wspólnoty mieszkaniowej lub też należy do prywatnego właściciela, który po latach może rościć sobie prawo do lokalu. Niestety w kamienicach często zdarza się, że mieszkania nie mają odrębnych ksiąg wieczystych, czyli prawnego wyodrębnienia lokali – osoba zajmująca mieszkanie nie jest jego właścicielem, a jedynie współwłaścicielem całego budynku.
– Jak się okazało, remont nie był największym problemem. Osoba, od której chciałam kupić mieszkanie, była współwłaścicielem nieruchomości, w której nie wyodrębniono własności poszczególnych lokali. Miała jedynie procentowy udział we własności wszystkich lokali, podobnie jak inni współwłaściciele. A zatem moje przyszłe mieszkanie miało de facto aż... 8 właścicieli – dodaje Monika Andrzejczak.
Koniecznie trzeba również pamiętać, że stare budynki nie są wyposażone w windy, a klatka schodowa bardzo często nie jest przystosowana do potrzeb osób niepełnosprawnych. Kupując mieszkanie na wyższym piętrze, konieczna będzie codzienna wspinaczka po schodach.
Mieszkania w starych kamienicach na pewno nie są dla każdego. Mimo że w Poznaniu ceny za mieszkanie w kamienicy są stosunkowo niższe od tych z rynku pierwotnego, trzeba mieć świadomość, że takie lokum wymaga dużo większych nakładów finansowych niż nowe mieszkania w tzw. stanie deweloperskim.